Wednesday, February 4, 2015

Пример за активност

Од комуникацијата со некои колеги дознав дека во VIII одделение некои ученици стигнале до наставните единици кои се однесуваат на енергија. Тоа ме инспирираше, па во овој пост ви предлагам две активности кои може да ги понудите на вашите ученици. Се разбира тие се само како идеи и може да претрпат измени и прилагодувања, во зависност од децата и условите. Активностите може да одат како посебни, но моќе да одат и во комплет.

Морам да кажам и тоа дека видов нови постови на вашите блогови кои се од овие денови и тоа на
http://tanjafizika.blogspot.com/ и
http://oemucfizika.blogspot.com/
http://aidafizika.blogspot.com/
http://joanaafizika.blogspot.com/

Некои интересни но постари постови од минатата година може да се најдат на
http://vesnairena.blogspot.com/
http://betiorce1.blogspot.com/
http://nikoladelevski.blogspot.com/
http://zoranivanovski11.blogspot.com/
http://gimkocoracin1.blogspot.com/2014/12/blog-post.html
http://biljana-dimova.blogspot.com/

Однапред се извинувам ако сум пропуштил некој блог со нов и добар пост.

Задача 1
Да се открие која е врската помеѓу еластичната силна на деформација на една пружина (силата на затегање на пружината) и издолжувањето на пружината.

Постапка
За да ги реализираш целите на задачата треба да имаш пружина, на неа да дејствуваш со различни сили и да мериш колку се издолжува пружината.
Кликни на Run Now! На работната површина, меѓу другото, се појавуваат три пружини, покрај нив линијар, во долниот дел тегови и на десната страна контролен панел.
1.       Постави го почетокот на линијарот (неговата нула) во рамнотежната положба на првата пружина (испрекинатата линија).
2.       Закачи на пружината тег од 50 g. Почекај малку да се смири осцилирањето на пружината и измери го издолжувањето. Мерењата запиши ги во дадената табела. Откачи го тегот.
3.       Повтори ја постапката за теговите со маси од 100 g и 250 g.
4.       Пресметај го односот од силата (F=mg) и издолжувањето, x. Внеси ги и овие резултати во табелата.
5.       Дали се менува вредноста на односот? Дали тие промени се големи? Дали се доволно мали за да можат да се занемарат? Пресметај ги средната вредност на односот, апсолутната грешка и релативната грешка. Колку проценти е релативната грешка? Што мислиш сега за големината на разликите во мерењата.
Може да се земе дека односот е еднаков на константа, к, односно:
 од каде што следи дека 

Коментар 1: На час кога ќе се дискутираат резултатите, може да се анализираат насоките на силите и да се воведе знакот “-“ во релацијата, со што ќе се добие Хуковиот закон 

Исто така на часот ќе се објасни што е k, односно ќе се воведе поимот константа на пружината.
Коментар 2: Ова оваа активност може да се направат повеќе варијанти. Друга варијанта е да се бара од учениците да ја испитаат пружината бр. 3. За неа може да се менува константата на пружината во контролниот панел со помош на скролот за softness spring 3.

x (m)
m (kg)
F (N)
F/x (N/m)
D( F/x) (N/m)















Средни  вредности







Задача 2
Да се споредат потенцијалната енергија на деформирана еластична пружина и работата извршена за поместување на тегот кој е закачен на пружината.

Постапка
За да ги реализираш целите на задачата треба да имаш пружина, на неа да дејствуваш со различни сили, да мериш колку се издолжува пружината и колку се поместува телото (тегот).
Кликни на Run Now! На работната површина, меѓу другото, се појавуваат три пружини, покрај нив линијар, во долниот дел тегови и на десната страна контролен панел.
1.       Постави го почетокот на линијарот (неговата нула) во рамнотежната положба на првата пружина (испрекинатата линија).
2.       Закачи на пружината тег од 50 g. Почекај малку да се смири осцилирањето на пружината и измери го издолжувањето. Мерењата запиши ги во дадената табела. Откачи го тегот.
3.       Повтори ја постапката за теговите со маси од 100 g и 250 g.
4.       Пресметај ја тежината на тегот (G=mg). Внеси ги вредностите во табелата.
5.       Пресметај ја извршената работа за поместување на тегот (A=Gx) за секое од мерењата. Внеси ги пресметките во табелата.
6.       Пресметај ја потенцијалната енергија на пружината за секое од мерењата. Внеси ги пресметките во табелата.
7.       Спореди ги вредностите на извршената работа и потенцијалната енергија. Дали се разликуваат или не? Ако не се разликуваат, објасни зошто. Ако се разликуваат, провери колку е нивната разлика. Што заклучуваш?

Коментар: Учениците би требало да забележат дека потенцијалната енергија е половина од извршената работа. На часот кога ќе се анализираат резултатите може да се објасни дека формулата која ние ја користевме за пресметување на работата работи со постојана сила. Во случајов силата се менува со издолжување на пружината. Тоа значи дека во формулата треба да сметаме како да сме работеле со средната сила. Ако се земе дека силата се менува рамномерно, тогаш средната вредност на силата можеме да ја пресметаме како средна вредност од почетната (F0=0 N) и крајната вредност, која е различна за секое од мерењата:



Така ќе се добие точната  вредност и точниот резултат.